زمانی که درباره راهکارهای پیشگیری از HPV صحبت می شود، واکسن گاردارسیل همیشه به عنوان گزینه برتر مطرح است. بیماری HPV ویروسی است که می تواند باعث بیماری های بسیار مخاطره آمیز مانند سرطان دهانه رحم، واژن، مقعد و برخی سرطان های سر و گردن شود. علاوه بر سرطان و تغییرات پیش سرطانی، HPV یکی از دلایل بروز زگیل تناسلی است. انواع واکسن های HPV از جمله گارداسیل برای استفاده در کودکان و بزرگسالان تایید شده اند. برای آشنایی بیشتر با این واکسن، به موضوعات مهمی مانند انواع واکسن HPV، انواع واکسن گارداسیل و رده سنی برای تزریق می پردازیم.
اهمیت واکسن HPV؛ پیشگیری از عفونت های جدی
واکسن های HPV از ابتلای افراد به ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) پیشگیری می کنند. البته این نکته مهم است که واکسن HPV از آلودگی و ابتلا به ویروس جلوگیری می کند اما درمانی برای این عفونت نیست و کاربرد درمانی ندارد. یعنی اگر قبلاً به ویروس HPV آلوده شده اید، واکسن گارداسیل نمی تواند عفونت را درمان کند. واکسن های HPV قادرند از ابتلای افراد به انواع ویروس های HPV از جمله انواع پرخطر و کم خطر پیشگیری کنند. سویه های پرخطر HPV عامل سرطان های مختلف هستند اما انواع کم خطر منجر به سرطان نمی شوند. انواع کم خطر عامل بروز زگیل تناسلی هستند. واکسن HPV از عوارض زیر جلوگیری می کند:
- سرطان دهانه رحم
- سرطان واژن
- سرطان لابیا (لب های خارجی دستگاه تناسلی زنان)
- سرطان آلت تناسلی مردان
- سرطان مقعد
- سرطان پشت حلق (سرطان اوروفارنکس)
- زگیل تناسلی
البته همه واکسن های HPV قدرت حفاظتی یکسانی ندارند. سه نوع واکسن HPV وجود دارد که هر کدام در برابر سویه های مختلفی موثر هستند. به همین دلیل مهم است بدانید که بر اساس نوع واکسنی که دریافت کرده اید، از چه سطحی از ایمنی برخوردار شده اید.
انواع واکسن های HPV؛ گارداسیل و سرواریکس
در حال حاضر سه نوع واکسن HPV در دسترس است که هر کدام از آنها در برابر سویه های متفاوتی از HPV موثر هستند. انواع واکسن های HPV به صورت زیر است:
- گارداسیل 9 (Gardasil 9): این واکسن جامع ترین ایمنی را در برابر HPV ایجاد می کند و از 9 سویه مختلف HPV تهیه شده که شامل موارد زیر است:
- HPV-16 و HPV-18: این دو سویه دلیل 70 درصد موارد سرطان دهانه رحم، 90 درصد سرطان های مقعد و بسیاری از سرطان های سر و گردن هستند.
- HPV-31، 33، 45، 52 و 58: این سویه ها عامل 20 درصد دیگر از موارد سرطان دهانه رحم محسوب می شوند.
- HPV-6 و HPV-11: این دو سویه عامل 90 درصد موارد زگیل تناسلی هستند.
- گارداسیل (Gardasil): گارداسیل اولین واکسن HPV است که توسط FDA تأیید شد و از ابتلا به 4 سویه HPV محافظت می کند که شامل موارد زیر است:
- HPV-16 و HPV-18: سویه های عامل سرطان دهانه رحم
- HPV-6 و HPV-11: سویه های عامل زگیل تناسلی
- سرواریکس (Cervarix): واکسن سرواریکس می تواند افراد را از ابتلا به 2 سویه مهم که عامل اکثر موارد سرطان دهانه رحم هستند، محافظت کند:
- HPV-16؛ سویه عامل سرطان دهانه رحم
- HPV-18؛ سویه عامل سرطان دهانه رحم
بهترین نوع واکسن HPV برای شما به سن، سابقه روابط جنسی و شرایط سلامتی شما بستگی دارد. برای کودکان و نوجوانان 9 تا 14 ساله گارداسیل 9 بهترین گزینه است. برای زنان و مردان 15 تا 45 ساله گارداسیل 9 یا سرواریکس می تواند انتخاب مناسبی باشد. در سه واکسن بیان شده، گارداسیل 9 محافظت گسترده تری دارد، در حالی که سرواریکس فقط در برابر دو سویه محافظت می کند.
چه کسانی باید واکسن گارداسیل بزنند؛ تاثیر سن و سال در میزان ایمنی
همه افراد صرف نظر از جنسیت، باید قبل از اینکه از طریق فعالیت جنسی در معرض ویروس HPV قرار بگیرند، واکسینه شوند. به خاطر داشته باشید که واکسن HPV یکی از راهکارهای پیشگیری از ویروس است و قابلیت درمانی در زمان آلوده شدن ندارد. توصیه های سنی مربوط به تزریق واکسن بر اساس مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های آمریکا (CDC) به صورت زیر است:
کودکان بین 11 تا 12 سال: تزریق دو دوز واکسن در این سنین بهترین محافظت را در برابر HPV ایجاد می کند. البته کودکان از 9 سالگی هم می توانند به طور ایمن و بی خطر واکسن HPV را دریافت کنند. هدف این است که کودکان قبل از اینکه به مرحله بلوغ و فعالیت جنسی برسند در برابر عوارض خطرناک ویروس واکسینه شوند.
جوانان تا سن 26 سالگی: اگر در این گروه سنی هستید و قبلاً واکسن HPV را نزده اید، می توانید آن را دریافت کنید. در این سن معمولا واکسن در دو یا سه دوز، بسته به سن و تشخیص پزشک تزریق می شود.
برخی از بزرگسالان تا سن 45 سالگی: تحقیقات جدید نشان می دهد که واکسن HPV در بزرگسالان در این محدوده سنی نیز موثر است. ممکن است در این گروه سنی واجد شرایط دریافت واکسن HPV باشید، به خصوص اگر:
- سیستم ایمنی ضعیفی دارید.
- سابقه روابط جنسی پرخطر دارید.
- قبلاً دچار زگیل تناسلی یا سایر عفونت های HPV شده اید.
در مجموع، وضعیت هر فردی متفاوت است لذا پزشک با توجه به روابط جنسی و شرایط سلامتی بهترین گزینه را معرفی خواهد کرد. همچنین اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید و یا سابقه سرطان دهانه رحم یا سایر مشکلات دهانه رحم داشته اید، حتما قبل از دریافت واکسن HPV با متخصص زنان و زایمان مشورت کنید.
چه کسانی نباید واکسن HPV بزنند؛ تاثیر شرایط جسمانی
به طور کلی، واکسن HPV برای اکثر افراد بی خطر و موثر است. با این حال، در برخی موارد تزریق این واکسن توصیه نمی شود از جمله:
- بارداری: تحقیقات کافی در مورد ایمنی واکسن HPV در دوره بارداری وجود ندارد. به همین دلیل، توصیه می شود تزریق واکسن را تا بعد از زایمان به تعویق بیندازید.
- واکنش آلرژیک به دوز قبلی: اگر پس از دریافت دوز اول واکسن HPV دچار واکنش آلرژیک شده اید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- مبتلا بودن به بیماری: اگر در حال حاضر درگیر بیماری هستید، بهتر است تا زمان بهبودی کامل از تزریق واکسن خودداری کنید. به این دلیل که سیستم ایمنی شما در حال مبارزه با عفونت است و احتمال دارد که به واکسن به درستی پاسخ ندهد.
- نقص سیستم ایمنی: اگر نقص سیستم ایمنی دارید، قبل از تزریق واکسن HPV با پزشک مشورت کنید. افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی ممکن است بیشتر در معرض خطر عوارض واکسن باشند.
در موارد نادر، ممکن است به دلیل برخی شرایط خاص پزشکی مانند سرطان دهانه رحم یا عفونت HPV، به شما توصیه شود که واکسن HPV را دریافت نکنید. مهم است که قبل از تزریق واکسن HPV با پزشک در مورد سابقه درمانی خود صحبت کنید. در این شرایط، پزشک معایب و مزایای دریافت واکسن را برای شما بیان می کند.
